ĐẶC ĐIỂM SINH LÝ GÀ CON
Gà con mới nở có thân nhiệt chưa ổn định, thân nhiệt thấp hơn gà trưởng thành (380C), khả năng điều tiết thân nhiệt kém. Gà con có lớp lông tơ mỏng manh và khả năng sinh nhiệt kém nên dễ mất nhiệt, giảm thân nhiệt và chết vì lạnh, vì vậy cần phải sưởi ấm cho gà con. Ngay trong tuần đầu, gà con phải tập làm quen với thức ăn, nước uống và các điều kiện ngoại cảnh rất khác biệt so với môi trường máy ấp nhằm giúp gà hoàn thiện các chức năng sinh lý để chúng sinh trưởng và phát triển tốt.
Trong tuần đầu, gà con có tốc độ sinh trưởng cao nhất nên nhu cầu dinh dưỡng cao nhưng do kích thước và chức năng hệ tiêu hóa chưa hoàn chỉnh. Vì thế, thức ăn gà con phải có chất lượng cao, đủ và cân bằng axit amin giới hạn như lysin, methionin, đặc biệt các vitamin nhất là vitamin A.
Phôi gia cầm phát triển ngoài cơ thể mẹ nên chất lượng đàn giống, trứng giống sẽ quyết định chất lượng con giống. Đàn gà mẹ được chủng ngừa tốt đàn con sẽ có kháng thể mẹ truyền qua lòng đỏ trứng để chống lại bệnh truyền nhiễm như Newcastle, đậu, gumboro và viêm thanh khí quản truyền nhiễm… Do đó, để gà có mức sinh trưởng cao đúng với tiềm năng di truyền của từng giống, sức sống cao, người chăn nuôi cần tạo mọi điều kiện để gà con thích nghi nhanh chóng với môi trường bên ngoài.
CHỌN CON GIỐNG TỐT
Cần xác định mục tiêu chăn nuôi rõ ràng để chọn con giống phù hợp với sản phẩm dự kiến. Nếu sản xuất trứng ăn, nhà chăn nuôi phải mua gà mái chuyên trứng như gà Isa Brown, Babcob. Có 2 lựa chọn khi nuôi gà thịt. Nuôi gà thịt công nghiệp thì chọn gà AA, Cobb, thời gian nuôi ngắn, xuất chuồng lúc 5 – 6 tuần tuổi. Nuôi gà thịt lông màu như lương phượng, tam hoàng, thời gian nuôi khoảng 9 – 10 tuần, cần có hợp đồng tiêu thụ chắc chắn.
Hình 1.Gà con 1 ngày tuổi
Con giống phải được mua từ những cơ sở giống có uy tín, trại giống phải đạt tiêu chuẩn theo quy định. Điều quan trọng nhất là con giống phải được ấp từ trứng của đàn gà giống đạt tiêu chuẩn giống, khỏe mạnh, được nuôi dưỡng hợp lý. Gà con phải đồng đều, di chuyển nhanh nhẹn, đạt tiêu chuẩn loại I, mắt to và sáng, mỏ to vừa phải, chắc chắn, chân vững chắc không dị tật, lông khô óng ánh, màng da chân bóng, không bị bết lông, không hở rốn, bụng mềm cân đối.
Hình 2.Gà con bị hở rốn
Loại bỏ những con quá nhỏ, lông xơ xác, hở rốn, da chân khô và nhăn, chảy nước mũi nước mắt. Để thành công trong chăn nuôi, trước khi mua gà con phải nắm được các thông tin về nguồn gốc đàn gà, uy tín của trại giống và nắm vững đặc tính năng suất của đàn gà sắp nuôi. Tuyệt đối không mua gà giống trôi nổi, không rõ nguồn gốc.
Trọng lượng ở 1 ngày tuổi: gà hướng trứng từ 38 gam, gà hướng thịt từ 40 gam trở lên.
CHUỒNG TRẠI VA TRANG THIẾT BỊ
Trước khi bắt gà con phải chuẩn bị chuồng úm để sưởi ấm chu đáo. Chuồng phải được dọn vệ sinh, sát trùng và để trống ít nhất 3 tuần trước khi nuôi đợt mới. Chuồng úm gà con nên bố trí ở đầu hướng gió, cách ly xa chuồng gà trưởng thành để tránh lây lan bệnh từ gà lớn sang gà con. Nơi nuôi gà con phải đảm bảo khô ráo, tránh mưa tạt, gió lùa, an toàn, tránh chó, mèo, chuột gây hại gà con.
Nếu úm trong lồng phải sửa chữa những chỗ bị hỏng, lưới rách được thay để tránh tổn thương cho gà con. Sàn lồng úm gà con phẳng bằng lưới, kích thước mắt lưới khoảng 1 cm sao cho chân gà không bị lọt và không đọng phân. Những ngày đầu nên trải giấy xốp nhằm giúp gà tập ăn, vừa giữ ấm cho gà và tránh gió lùa từ dưới lên. Sau 3 – 4 ngày, gà con đã cứng cáp có thể bỏ giấy lót sàn. Nếu trời lạnh hoặc ban đêm, chung quanh lồng úm cần được che kín trong tuần đầu để giữ nhiệt. Nguồn nhiệt bố trí ở 1 phần lồng tạo chênh lệch nhiệt độ trong lồng úm. Úm trong lồng nên chia thành đàn nhỏ, tối đa 200 gà, nhằm tránh gà túm tụm lại khi mất điện hoặc khi bị lạnh gây đè chết. Dùng lồng úm gà con sẽ tiết kiệm được diện tích chuồng, tiết kiệm năng lượng sưởi ấm, dễ kiểm soát bệnh cầu trùng.
Nếu úm trên nền phải chuẩn bị chất độn chuồng khô, sạch, an toàn cho gà con, chất độn chuồng mềm, xốp. Nếu lót sàn bằng trấu thì trong những ngày đầu nên trải giấy, tránh gà con ăn phải chất độn chuồng hoặc cạnh sắc của trấu gây nứt chân gà. Úm nền cũng phải chia thành các ô nhỏ khoảng 300 con mỗi chụp úm nhằm tránh gà dồn lại, gây chết do đè lên nhau khi mất điện hoặc khi lạnh, tránh tình trạng gà con đi lạc xa không tìm thấy nguồn nhiệt nên bị lạnh.
Bảng 1.Nhiệt độ, ẩm độ trong chuồng úm gà con
| Tuần tuổi | Nhiệt độ dưới đèn (%) | Nhiệt độ chuồng (oC) | Ẩm độ (%) |
| 1 | 33 – 35 | 27 – 29 | 60 – 75 |
| 2 | 31 – 33 | 25 – 27 | 60 -75 |
| 3 | 29 – 31 | 23 – 25 | 60 -75 |
| 4 | 27 – 29 | 24 – 25 | 60 -75 |
Với điều kiện khí hậu nước ta thường phải úm gà trong 3 tuần về mùa đông, 2 tuần về mùa hè.Những nơi khí hậu nóng chỉ cần sưởi ấm cho gà trong tuần đầu, sang tuần thứ 2 chỉ cần sưởi ấm vào ban đêm và khi trời mưa gió nhiệt độ xuống thấp dưới 270C.
Máng ăn:trong 1 – 2 ngày đầu, cho gà tập ăn trên khay hoặc trên giấy trải ở nền chuồng, sau đó cho ăn bằng máng dài hoặc tròn. Chiều cao thành máng khoảng 5 cm, có gờ để gà con không bới làm rơi vãi hoặc bẩn thức ăn. Tùy theo số lượng gà nuôi, máng ăn phải đảm bảo đạt 5 cm/con.
Máng uống:phải bố trí đủ, cấu trúc máng phù hợp với gà con, độ cao máng sao cho gà con uống được nước mà không bị ướt lông cổ. Nước uống phải đảm bảo sạch và tiết kiệm được nước. Nếu dùng núm uống phải tập cho gà con uống nước trong những giờ đầu bằng cách đưa mỏ gà vào núm uống để gà có thể uống nước, chỉ cần tập cho khoảng 30 – 40 % số gà là chúng sẽ bắt chước nhau. Trong những giờ đầu phải quan sát và đánh giá gà con tiếp cận được thức ăn và nước uống thuận tiện không.
Máng ăn và máng uống bố trí đủ gần sao cho gà con không phải di chuyển quá 0,5 m để ăn và uống.
