Di truyền mào gà được phân tích rõ ràng

RE: Sự di truyền của mào gà – Sondao

Chủ đề của mồng gà vẫn thường gây tranh cãi lâu nay trong giới chơi gà ở Việt Nam. Tuy nhiên đây không phải là vấn đề mới mẻ gì đối với khoa học. Năm 1900 (cách đây 100 năm) nhà khoa học người Anh là W.Bateson đã phát hiện ra quy luật di truyền của mồng gà, sau đây chúng ta sẽ tìm hiểu về thí nghiệm của W.Bateson.

>> Da ga online

Khi lai giữa hai giống gà thuần chủng mồng hoa hồng (mồng chà) và mồng hạt đậu (mồng dâu), thì ở F1 lại thu được tất cả có mồng hình quả óc chó (mồng trích). Cho gà ở F1 tạp giao với nhau và tỷ lệ phân ly ở F2 là: 9 mồng óc chó(trích) : 3 mồng hoa hồng (chà) : 3 mồng hạt đậu (dâu) : 1 mồng đơn (lá). Sơ đồ minh họa bên dưới:

Giải thích:

- Ở gà kiểu mồng được quy đinh bởi 2 gen: gen quy định mồng hình hoa hồng nằm trên cặp nhiễm sắc thể số 7 gồm 2 allele là R và r (R là allele trội và r là allele lặn).

- Gen quy định mồng hình hạt đậu nằm trên nhiễm sắc thể số 1 gồm 2 allele là P và p (P là allele trội và p là allele lặn).

>> ga da truc tuyen

- Khi 2 allele R và P cùng xuất hiện, chúng sẽ tương tác với nhau, làm xuất hiện kiểu hình mới, trong trường hợp này là mồng trích. Các gen có tác dụng như vậy gọi là gen bổ trợ. Có thể bổ trợ giữa các gen trội và cũng có thể bổ trợ giữa các gen lặn. Trường hợp này là bổ trợ giữa các gen trội.

- Khi tất cả các gen đều ở trạng thái đồng hợp lặn ta có kiểu mồng đơn (mồng lá).

Nhìn vào bản Punnett ở trên thì ta thấy con gà mồng trích có đến 4 kiểu gen: RRPP, RRPp, RrPP, RrPp trong đó kiểu gen RRPP là kiểu gen thuần (đồng hợp tử). Xin giải thích thêm về kiểu gen thuần:

Gà cha RRPP X gà mẹ RRPP

Vì là đồng hợp tử nên gà cha và mẹ chỉ cho ra một loại giao tử.

>> ca cuoc da ga

Giao tử RP X RP

Thế hệ con RRPP (giống cha mẹ hoàn toàn, mồng trích 100%)

Còn nếu kiểu gen không thuần thì sao? ví dụ gà trống mồng trích có kiểu gen RrPp cho phối với gà mái mồng trích có kiểu gen RrPp. Sơ đồ lai giống như thế hệ F2 ở ví dụ trên:

Nhìn bảng trên ta thấy mặc dù cha mẹ đều mồng trích nhưng trong bầy con lại có con mồng lá. Vấn đề là cha mẹ đều mồng trích nhưng không thuần (dị hợp tử) cho nên thế hệ con mới có con mồng lá.

Còn các trường hợp còn lại các bạn thử hoán vị lai tạo giữa 4 kiểu gen mồng trích xem thế hệ con nó ra mồng gì (RRPP X RRPp, RRPP X RrPp……..).

Lai phân tích

Mendel đã phát minh ra cách lai phân tích để xác định gen của cá thể đem lai là đồng hợp hay dị hợp (lai phân tích là lai cá thể mình muốn xác định kiểu gen với một cá thể mình biết chắc là ở trạng thái đồng hợp lặn). Trong trường hợp này kiểu mồng lá chỉ xuất hiện khi các gen ở trạng thái đồng hợp lặn: rrpp. Vậy thì gà mồng lá là có kiểu mồng thuần và thường thường khi bạn đổ 2 con gà mồng lá thì sẽ ra toàn con là mồng lá. Mình nói là thường thường chứ không phải là luôn luôn nhé. Bởi vì còn có 2 gen nữa ảnh hưở̉ng đến việc tạo thành kiểu mồng (cái này sẽ nói ở phần sau).

Trở lại việc lai phân tích, lấy ví dụ là mồng trích.Vậy khi chúng ta nhìn một con gà mồng trích làm sao ta biết gen tạo kiểu mồng của nó có thuần không (RRPP hay là RRPp, RrPP, RrPp). Dĩ nhiên là chỉ nhìn thôi thì không biết được. Để xác định kiểu gen của nó ta tiến hành lai phân tích với một con gà mồng lá có kiểu gen rrpp.

* Trường hợp 1: nếu kiểu gen của con gà là thuần RRPP

Gà trống RRPP X gà mái rrpp

Giao tử RP X rp

Gà con 100% RrPp (100% mồng trích)

* Trường hợp 2: nếu kiểu gen của nó là RRPp

Gà trống RRPp X gà mái rrpp

Giao tử RP và Rp X rp

Gà con RrPp và Rrpp

Tỉ lệ gà con 1 mồng trích (RrPp) và 1 mồng chà (Rrpp). Tỉ lệ là 1:1

* Trường hợp 3: kiểu gen là RrPP

Gà trống: RrPP X gà mái rrpp

Giao tử: RP, rP X rp

Gà con: 1 RrPp : 1: rrPp (Tỉ lệ 1 trích : 1 dâu)

* Trường hợp 4: kiểu gen là RrPp

Gà trống RrPp X gà mái rrpp

Giao tử RP, Rp, rP, rp X rp

Gà con 1RrPp : 1Rrpp : 1 rrPp : 1rrpp (Tỉ lệ 1 trích : 1 chà : 1 dâu : 1 lá)

Qua việc tiến hành lai phân tích với gà mồng lá, căn cứ và tỉ lệ kiểu hình ở thế hệ con, ta có thể xác định được con gà mồng trích của mình có kiểu gen gì.Tương tự ta cũng có thể thực hiện việc lai phân tích với gà mồng chà và mồng dâu.

Bây giờ chúng ta sẽ làm một ví dụ cụ thể để làm rõ các vấn đề lý thuyết đã nêu:

Có một bạn đổ một cặp gà mồng trích, qua 3 lứa gà, mỗi lứa được 10 con và luôn có một con mồng dâu, số gà còn lại đều mồng trích. Vậy kiểu gen trích của gà bố mẹ là gì. Sau đây chúng ta hãy cùng phân tích.

Gà mồng dâu có 2 kiểu gen: kiểu gen thuần rrPP và kiểu gen còn lại không thuần là rrPp

Như vậy ở cả 2 kiểu gen đều có 2 allele lặn rr, từ đó suy ra con gà con mồng dâu sẽ nhận một allele r từ gà cha và một allele r từ mẹ. Vì gà cha và gà mẹ đều mồng trích nên từ đây suy ra tiếp: Gà cha (hoặc mẹ) sẽ có kiểu gen RrPP hoặc RrPp (gà cha hoặc mẹ phải có môt allele r). Do đó có thể khẳng định là cả 2 con gà mồng trích của bạn không có con nào có kiểu gen mồng trích thuần mà kiểu gen có thể có của nó là RrPP hoặc RrPp.

Vậy ta có 3 trường hợp: gà cha là RrPP và gà mẹ là RrPP, gà cha là RrPp và gà mẹ là RrPp, gà cha là RrPp và gà mẹ là RrPP hoặc ngược lại.

Ta thấy trường hợp thứ 2 là không đúng vì nếu gà cha là RrPp và gà mẹ cũng là RrPp thì trong bầy con sẽ có con mồng lá (giống với thí nghiệm ở trên). Vậy ta loại trường hợp này.

Còn 2 trường hợp:

* Trường hợp 1: kiểu gen gà cha là RrPP và kiểu gen gà mẹ cũng là RrPP

Sơ đồ lai như sau:

gà cha RrPP X gà mẹ RrPP

Giao tử: RP và rP X RP và rP

Gà con F1: 1RRPP, 1 RrPP, 1 RrPP , 1 rrPP

Tỉ lệ là 3 trích 1 dâu

* Trường hợp 2: kiểu gen của gà cha là RrPP và của gà mẹ là RrPp

Gà cha(hoặc mẹ) RrPP X gà mẹ (hoặc cha) RrPp

Giao tử: RP và rP X RP, Rp, rP và rp

Thế hệ con F1

1 RRPP, 1 RRPp, 1 RrPP, 1 RrPp, 1 RrPP, 1 RrPp, 1 rrPP, 1 rrPp

Tỉ lệ là 6 trích 2 dâu, rút gọn lại là 3:1

Ta thấy ở cả 2 trường hợp đều cho tỉ lệ là 3:1, còn tỉ lệ thực tế lại có sai lệch so với lý thuyết. Vậy thì ta phải tính khi bình phương (xem bên Topic Làm quen với di truyền học) để xác định xem sai lệch đó có đáng kể hay không.

Kết luận: Số liệu thực tế phù hợp với giả thuyết nêu ra, do đó kiểu gen của 2 con gà trích bố mẹ nằm ở một trong 2 trường hợp trên.

Đến đây có thể khẳng định là cả 2 con gà bố mẹ không con nào có kiểu gen mồng trích thuần cả (do nó phải có 1 allele r để truyền cho con). Tuy nhiên ta để ý ở cả 2 trường hợp trong đám gà con mồng trích sẽ có con thuần. Vậy làm sao ta nhận biết được con nào có gen thuần và con nào không. Vấn đề này mình đã nói ở trên bằng cách lai phân tích với gà mồng lá.

Thực sự là số gà mồng trích mà anh em đang sở hữu sẽ có những con có kiểu gen thuần, nhưng do chúng ta không biết được kiểu gen bên trong nó như thế nào do đó khi lai tạo hay cho ra những kiểu mồng khác.

Cần lưu ý rằng khi đổ 2 con mồng trích mà ra con 100% mồng trích thì cũng không chắc cả 2 con đều có gen thuần đâu nhé bởi vì kiểu gen RRPP X RRPp, RrPP X RRPP, RRPP X RrPp và RrPP X RRPp đều cho ra gà con 100% mồng trích (gà cha, hoặc mẹ, và gà con mồng trích đó khi đem lai tạo vô tình gặp một con mồng trích nào có thêm 1 allele lặn nữa thế là kiểu mồng khác lại xuất hiện).

Vậy khi chúng ta cho 2 con gà mồng trích phối với nhau ra con 100% mồng trích thì cũng không thể khẳng định được cha mẹ nó trích thuần mà ta phải cho bầy gà con đó giao phối đồng huyết với nhau. Nếu trong thế hệ F2 cũng 100% mồng trích thì lúc đó mới có thể kết luận là gà cha mà mẹ và cả bầy gà con là trích thuần. Tuy nhiên để xác định kiểu gen mồng gà có thuần hay không, cách tốt nhất và đơn giản nhất là lai phân tích với gà mồng lá.

Da ga an tien

Di truyền mào gà được phân tích rõ ràng

Comments+ 0 nhận xét: