Mún chọi gà tốt cần phải nắm vững những nguyên tắc sau đây :
Hiểu biết chính là nền tảng của sự khôn ngoan. Quan sát, lắng nghe, học hỏi và sau cùng là hiểu biết, là những bước quan trọng nhất trên con đường học tập và thủ đắc bất kỳ lãnh vực nào.
Chúng đưa đường dẫn lối cho bạn.
Con đường của một sư kê không khác gì con đường của một nghệ nhân, doanh nhân hay chiến binh. Phải am hiểu mọi lãnh vực, từ khoa học, nghệ thuật cho đến thương mại.
Đừng tự động làm theo hoặc phản bác ngay những gì mà người khác làm. Mà hãy cố hiểu mục đích ở đàng sau. Vấn đề không phải là “làm thế nào” mà quan trọng là “tại sao”.
Trước tiên, hãy học hỏi cách thức của các sư phụ trong làng gà chọi để nắm vững nguyên tắc trước khi phá bỏ chúng.
Phá bỏ nguyên tắc sau khi “thủ đắc” là sáng tạo, nhưng bất nguyên tắc lúc mới nhập môn là ngu ngốc.
Không chỉ “cái gì” và “làm thế nào” mà quan trọng hơn là “tại sao”. Để học hỏi, bạn không chỉ đơn giản đọc, nhớ và làm theo, mà bạn còn phải hiểu. Rồi sau đó bạn có thể canh cải và sáng tạo.
Rất nhiều sư kê làm này nọ bởi vì họ từng chứng kiến hoặc nghe nói có người làm như vậy. Điều này rất nguy hiểm bởi vì nhiều thứ trong làng gà chọi chỉ áp dụng trong những tình huống nhất định chứ không phải trong mọi trường hợp. Bạn luôn phải giả định rằng điều mà người ta làm có thể không thích hợp trong hoàn cảnh của mình. Bằng không, bạn có thể bỏ qua điều mà đúng ra mình phải làm, chỉ vì bạn chưa thấy ai làm như vậy.
Vì vậy, điều quan trọng không phải là các sư phụ làm gì, mà tại sao họ làm như vậy. Đừng bắt chước một cách máy móc mà phải hiểu rõ nguyên nhân đàng sau.
Do đó, nếu bạn chỉ biết đến sự tồn tại của lồng dưỡng, lồng bay, lồng bới, biết phân biệt giữa hạt với viên, phân biệt vitamin với khoáng chất là chưa đủ. Bạn cần hiểu rõ mục đích và nguyên tắc đàng sau mỗi công cụ và công dụng của từng loại dưỡng chất.
Một khi hiểu được ý nghĩa đàng sau những điều mà các sư phụ làm, thì bạn có thể sáng tạo, canh cải hoặc làm theo ý tưởng của riêng mình.
Nói ngắn gọn, bạn có thể phá bỏ nguyên tắc.
Một lần nữa, nên nhớ rằng: phá bỏ nguyên tắc sau khi “thủ đắc” là sáng tạo, nhưng bất nguyên tắc trước khi “thủ đắc” là ngu ngốc.
- Không ngừng học hỏi
Trong làng gà chọi, càng hiểu biết thì bạn sẽ càng thấy rằng mình vẫn cần phải học hỏi thêm.
Vấn đề lớn nhất mà ai trong làng gà cũng có thể phạm phải đó là cho rằng mình đã biết hết (Floyd Gurley, The Scientific Breeding of Gamefowl, 1992).
Sau khi nắm vững những vấn đề cơ bản, đừng ngưng việc học hỏi. Đá gà là một lãnh vực phải liên tục trau dồi.
Chân lý ở trường gà, cũng như ngoài đời, đó là một khi bạn cho rằng mình đã biết hết mọi thứ thì thực ra bạn biết rất ít. Người đó sẽ là kẻ chiến bại. Người nhận ra hiểu biết hạn chế của mình mới là kẻ thức thời. Người đó mới là kẻ chiến thắng.
Khi bạn lậm sâu vào trò này bạn sẽ thấy rằng một lời giải sẽ dẫn đến nhiều câu hỏi khác. Bởi vì trong hành trình vào thế giới của chiến kê, không có gì là tuyệt đối đúng hoặc sai.
Nếu không ngừng tìm kiếm thì bạn sẽ thu thập được nhiều kiến thức, thông tin và kinh nghiệm. Bạn sẽ học được nhiều kỹ năng, cách thức và phương pháp. Bạn không chỉ học hỏi nhiều hơn mà còn yêu thích bộ môn này hơn nữa. Bạn sẽ yêu thích những thách thức, chiến thắng và thậm chí cả sự thất bại.
Cách thưởng thức trò chơi này là tin tưởng vào bản thân, vào gà của mình. Nhưng đừng bao giờ cho mình là hay nhất. Hơn bất cứ điều gì khác, kẻ thù nguy hiểm nhất của một sư kê là chính bản ngã của anh ta.
Do vậy, đừng kính phục ai đó bởi người ta không phải lúc nào cũng đúng. Cũng đừng xem thường ai đó bởi người ta không phải lúc nào cũng sai. Hãy học những gì cần học. Bởi trong làng gà, cá nhân chỉ là một hạt cát trong sa mạc mênh mông.
- Hãy tìm rồi bạn sẽ thấy
Bạn không thể tìm thấy thứ mà mình không hề biết. Hãy đảm bảo bạn biết rõ những gì mà mình tìm kiếm ở một chiến kê. Bởi vì trong trò đá gà, lựa chọn đúng là chìa khóa của thành công. Vâng, dẫu lai tạo hay thi đấu, bạn phải lựa chọn đúng. Trong lai tạo, bạn phải chọn ra những con gà giống ưu tú, cả trống lẫn mái. Cũng vậy, khi thi đấu, bạn phải tuyển chọn chiến kê có nhiều cơ hội chiến thắng. Do đó, bạn cần phải biết cách lựa chọn đúng.
Việc lựa chọn chiến kê là một vấn đề chủ quan. Nó phụ thuộc vào kinh nghiệm hay ảnh hưởng của các sư kê khác, hoặc cả hai. Một số cho rằng nó mang tính tương đối. Số khác cho rằng nó trừu tượng. Trên thực tế, không có gì là trừu tượng trong nghệ thuật tuyển chọn chiến kê. Định nghĩa về chiến kê xuất sắc là đanh thép – nó phải có xuất thân dòng dõi, chế độ chăm sóc lý tưởng, lối đá xuất sắc và đặc điểm thể chất ưu việt. Nhưng việc xác định đâu là dòng gà tốt, đâu là chế độ chăm sóc lý tưởng, đâu là lối đá xuất sắc và đâu là đặc điểm thể chất ưu việt lại mang tính tương đối.
Quan điểm về chiến kê thường phụ thuộc vào môi trường xuất thân của cá nhân, bạn bè và ảnh hưởng của họ xung quanh anh ta, đẳng cấp trường đấu nơi anh ta tham dự và thậm chí cả kinh nghiệm chinh chiến của cá nhân đó.
Với người cư ngụ nơi thành thị, nuôi gà trong lồng kẽm kích thước 1 x 1 m và có lẽ 1.2 x 2.4 m có thể là lý tưởng. Với người sống ở những vùng xa xôi, gà nội lai gà Mỹ có thể là dòng pha tốt. Với người chỉ đá sới (tupada) và đá cáp, lối đá và đặc điểm thể chất tốt nhất không hề giống với những người đá giải World Slasher Cup ở Araneta Coliseum, Candelaria Festival of Derbies ở Iloilo, và những giải trị giá hàng triệu peso khác.
Những người mới tham gia vào trò này thường chuộng loại gà hung hăng và ồ ạt. Một khi đã có nhiều kinh nghiệm, họ bắt đầu chuộng loại gà phòng thủ, trầm tĩnh, kiên nhẫn và biết chớp thời cơ.
Dẫu vậy, với mọi yếu tố và thực tế nêu trên, vẫn có những tiêu chuẩn được thực sự chấp nhận về những gì làm nên một chiến kê xuất sắc. Do đó, bạn cần biết mình tìm kiếm điều gì, rồi bạn sẽ biết tìm nó ở đâu và tìm bằng cách nào. Các sư kê bậc thầy nhận ra gà hay một khi họ nhìn thấy nó.